Vào khoảng năm 1973~1974, một tàu lớn ‘Nhật bản” trong khi điều động rời cầu, đã đã kéo chìm một tàu lai hỗ trợ tại cảng Quảng ninh, làm chết một thợ máy.
Nguyên nhân không rõ. Chỉ biết rằng, vụ việc xảy ra vào ban đêm, lúc 3 giờ sáng. Tàu lai bị chìm ngay sau khi tàu lớn tăng máy chạy tới.
Nghe phong phanh rằng: Thuyền trưởng và Hoa tiêu trên tàu đã “quên” không bỏ dây tàu lai trước khi tàu lớn tăng tốc độ .
Thông tin từ hoa tiêu tại cảng Saigòn cho biết: tai nạn tàu lớn kéo chìm tàu lai hỗ trợ khi đang điều động rời cầu cũng đã xảy ra tại cảng Tân-cảng, Sài gòn
Mới đây, vào hồi 0906hrs ngày 12-11-2008, trong khi điều động rời cầu cảng phân phối Xi măng Nghi sơn, Hiệp phước thành phố HCM, tàu Heritage đã kéo chìm tàu lai Bình –an 05. May mắn, không xảy ra tai nạn chết người.
Theo câu chuyện của thuyền trưởng tàu Heritage, sự việc diễn ra như sau:
“ Vào sáng ngày 12 tháng 11 năm 2008, sau khi trả xong 6500 tấn xi măng, tàu Heritage dự định sẽ rời cầu cảng Xi măng Hiệp phước đi Thanh hoá qua cửa sông Soài Rạp . Khoảng 0900hrs, Hoa tiêu lên tàu, bố trí một tàu lai kéo mũi và một tàu lai(Bình an 05) kéo lái với ý định dùng hai tàu lai kéo tàu lớn xa cầu rồi chạy tới. Ngay sau khi bỏ hết dây, tàu Heritage bỗng trôi nhanh về phía trước. Do phía trước mũi tàu có chướng ngại vật( phao và xà lan nạo vét) nên Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã bẻ hết lái trái, đánh máy tới để tránh phao. Đồng thời Thuyền trưởng đã hô bỏ dây tàu lai, nhưng dây không cởi được kịp thời. Hậu quả tàu lai (Bình –an 05) bị kéo chìm ngay sau khi tàu Heritage tăng máy.
Vậy đâu là nguyên nhân?
1. Sự lựa chọn điều kiện rời cầu
1) Chọn hướng nước khi rời cầu
Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã chọn điều kiện rời cầu lúc nước xuôi
2) Chọn độ lớn thuỷ triều khi rời cầu
Theo thuỷ triều cảng Saigòn, tháng 11-2008 là tháng triều cường. Lúc 0900hrs, độ cao thuỷ triều 1.8m; lúc 1000hrs, độ cao thuỷ triều 1.6m(nước đứng); lúc 1100hrs, độ cao thuỷ triều 1.7m. Như vậy, Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã chọn thời gian rời cầu là 0900hrs, một giờ trước khi nước đứng
3) Dùng tàu lai hỗ trợ khi rời cầu
Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã dùng hai tàu lai hỗ trợ. Một tàu kéo mũi và một tàu kéo lái. Hướng kéo vuông góc với tàu lớn. Dùng dây tàu lai để kéo lái tàu lớn.
2. Tìm sai sót trong cách lựa chọn trên
1) Chọn điều kiện rời cầu nước xuôi là cách chọn “ tự làm khó cho mình”
2) Theo bảng thuỷ triều ngày 12 tháng 11, nước đứng vào lúc 1000hrs, như vậy lúc 0900hrs là lúc thuỷ triều không quá mạnh. Tuy nhiên, tháng 11 là tháng triều cường kết hợp với lũ nên dòng chảy sẽ mạnh hơn bình thường. Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã không đánh giá hết sức mạnh của dòng chảy
3) Ý định Thuyền trưởng và Hoa tiêu là dùng tàu lai để kéo tàu lớn xa cầu, sau đó chỉ cần chạy máy tới là xong. Song, lại không tính đến khả năng “ăn” lái kém khi tàu chạy xuôi nước
4) Chướng ngại phía trước mũi tàu Heritage
Trước mũi tàu Heritage khoảng 400m có phao và xà lan đang nạo vét. Trước khi rời cầu, Thuyền trưởng và Hoa tiêu không quan tâm đến yếu tố này. Nên khi phát hiện chướng ngại, Thuyền trưởng và Hoa tiêu đã chọn phương án “tát lái” để tránh xa chướng ngại. Hậu quả đã làm chìm tàu lai
Nguyên nhân gây tai nạn là:
- Tàu ra cầu nước xuôi, dòng chảy mạnh, tàu lớn không ăn lái
- Khi tàu lớn có chớn, đã không cảnh báo trước cho tàu lai
- Lúc khẩn cấp, không kịp thời bỏ dây tàu lai khỏi tàu lớn.
- Không tính đến việc sử dụng neo, một trong các biện pháp phòng chống rủi ro khẩn cấp
3. Biện pháp khắc phục
1) Nên chọn thời điểm rời cầu lúc ngược nước là tốt nhất
2) Nên chọn thời điểm rời cầu khi dòng chảy yếu nhất,
3) Nên chú ý đến tác động xấu của các chướng ngại xung quanh khu vực điều động
4) Dây tàu lai phải được cô vào cọc bích tàu lớn. Không nên móc khuyết dây tàu lai vào cọc bích tàu lớn vì sẽ không cởi được khi khẩn cấp.
5) Chuẩn bị neo sẵn sàng mỗi khi tàu điều động
7) Khi tàu lớn có chớn, phải cảnh báo cho tàu lai biết ngay
Trang Chính 