Loài người đã biết đến rượu vang từ hàng ngàn năm nay, kể từ thời La Mã cổ đại. Ngày nay thứ đồ uống xa hoa này vẫn được thưởng thức hàng ngày trên toàn thế giới. Đa phần rượu được mua về uống ngay chứ ít ai biết cách cất trữ và bảo quản rượu vang đúng cách.
Điều cốt yếu bạn cần nhớ khi bảo quản rượu vang là tránh ánh sáng và nhiệt độ cũng như sự rung chuyển. Ngoài ra đối với các loại rượu vang khác nhau thì cũng cần một số cách bảo quản và cất trữ khác nhau.
Trước khi mở nút chai
1. Cất chai rượu trong bóng tối. Không được để rượu dưới ánh sáng, đặc biệt là ánh nắng trực tiếp và ánh sáng huỳnh quang. Tia UV có thể làm rượu biến màu và có mùi khó chịu. Vỏ chai rượu có màu càng tối thì càng cần được bảo vệ kỹ hơn. Một số chai rượu có màng ngăn tia UV ngay trong lớp vỏ nhưng chỉ hạn chế được phần nào và tia UV vẫn có thể làm hỏng chai rượu của bạn. Nếu bạn không thể tránh để chai rượu hoàn toàn khỏi ánh sáng thì hãy dùng một miếng vải nhẹ nhàng quấn quanh chai rượu hay đơn giản là đặt nó vào trong một chiếc hộp.
2. Luôn để chai nghiêng. Nếu phải cất chai rượu trong một thời gian dài, nút chai sẽ bị khô làm không khí lọt vào trong chai và gây hỏng rượu. Nếu bạn dốc ngược chai thì sẽ dễ nhìn thấy cặn lắng hình thành trong thời gian dài khi bạn cầm chai lên.
3. Luôn giữ nhiệt độ ổn định. Để kéo dài tuổi thọ của chai rượu (trên 1 năm), tủ lạnh là biện pháp hữu hiệu nhất; cất rượu dưới tầng hầm cũng không đủ lạnh.
- Nhiệt độ cất trữ rượu không bao giờ được vượt quá 75°F (24°C). Tại nhiệt độ 75°F, rượu bắt đầu bị ôxy hoá. Nhiệt độ lý tưởng để cất trữ một bộ sưu tập đủ loại rượu khác nhau là 54°F (12.2°C). Nhiệt độ xuống dưới 54°F cũng sẽ không làm hỏng rượu mà sẽ giúp kéo dài “tuổi thọ” của rượu với điều kiện là nhiệt độ không được biến đổi quá đột ngột.
- Nhiệt độ trong khu vực cất trữ rượu phải luôn ổn định. Nếu có thay đổi thì cũng phải diễn ra thật từ từ. Mặc dù có thể để nhiệt độ dao động từ 45 đến 65°F nhưng nhiệt độ tốt nhất cho khu vực này lại là từ 68 tới 73°F. Nhiệt độ tăng cao hơn 75°F sẽ làm không khí lọt vào trong chai gây hỏng rượu. Nhiệt độ càng bị thay đổi nhiều bao nhiêu thì rượu càng bị nhanh hỏng bấy nhiêu. Nếu có sự thay đổi nhiệt độ thì khoảng cách cũng không được chênh nhau quá 3°F (1.6°C) trong một ngày và 5°F (2.7°C) trong một năm, đặc biệt với dòng vang đỏ là dòng rượu chịu ảnh hưởng của sự thay đổi nhiệt độ nhiều hơn dòng vang trắng.
4. Không di chuyển chai rượu. Nếu có thể thì mỗi khi cất trữ rượu bạn hãy cố gắng sắp xếp làm sao để khi muốn lấy 1 chai rượu bất kỳ, bạn không cần phải di chuyển các chai rượu khác. Thậm chí những rung chuyển của giao thông, xe cộ hay các loại máy phát cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng rượu.
5. Giữ độ ẩm ở mức khoảng 70%. Độ ẩm cao sẽ giúp nút chai không bị khô và giảm thiểu sự bay hơi. Tuy nhiên không bao giờ cho phép độ ẩm vượt quá 70% vì có thể gây ra tình trạng ẩm mốc và làm lỏng nhãn mác. Bạn có thể mua dụng cụ đo độ ẩm để kiểm tra và sử dụng thiết bị chỉnh độ ẩm khi cần.
6. Dành không gian riêng cho rượu. Hãy nhớ rằng rượu cũng cần “thở” do đó đừng cất rượu cùng với bất cứ cái gì có mùi nặng vì nó có thể xuyên qua nút chai và làm rượu có mùi. Một không gian thông thoáng sẽ giúp ngăn không cho mùi mốc xâm nhập vào chai rượu.
7. Cất trữ trong thời gian thích hợp. Nhiều người lầm tưởng rượu vang càng để lâu càng ngon. Nhưng thực tế lại không phải vậy. Nói chung, những loại rượu mới và không đắt lắm thường có chất lượng giảm theo thời gian. Vang đỏ có thể được bảo quản và có hạn sử dụng từ 2 đến 10 năm. Tuy nhiên tuỳ thuộc loại vang đỏ nào và sự cân bằng độ ngọt, axit và chất tanin. Hầu hết vang trắng phải được sử dụng sau 2 đến 3 năm bảo quản. Tuy nhiên vang loại White Burgundies (Chardonnays) lại có tuổi thọ lên đến hơn 20 năm.
8. Chỉnh lại nhiệt độ trước khi sử dụng. Ít ai biết được rằng nhiệt độ cất trữ và bảo quản rượu hoàn toàn khác nhiệt độ chai rượu khi thưởng thức. Các loại rượu khác nhau uống ngon nhất ở nhiệt độ khác nhau và cũng khác với nhiệt độ khi bảo quản. Trước khi thưởng thức, bạn hãy chỉnh lại nhiệt độ tăng lên hay giảm xuống như gợi ý dưới đây cho phù hợp nhé:
- Vang trắng, hồng nhạt, hồng: 46-57F (8-14C)
- Vang sủi tăm và sâm banh: 43-47F (6-8C)
- Vang đỏ nhạt: 55F (13C)
- Vang đỏ đậm: 59-66F (15-19C)
Sau khi mở chai
1. Cất vang trắng đã mở vào tủ lạnh. Điều này chỉ giúp giữ chai rượu của bạn “thọ” được từ 3 đến 5 ngày sau khi mở. Hãy chắc chắn rằng nút chai được đậy chặt. Nếu muốn giữ chai rượu trong tủ lạnh thật lâu thì bạn nãy mua dụng cụ hút chân không để giảm thiểu lượng ôxy có trong rượu. Nhưng cách này có hạn chế là sẽ đồng thời hút luôn hương thơm của rượu. Điều quan trọng nhất là hạn chế không khí lọt vào trong chai. Nếu bạn có một cái chai nhỏ hơn thì hãy đổ lượng rượu còn lại sang đó. Cách này sẽ giúp giảm lượng ôxy có trong chai vì chỉ còn một lượng không khí nhỏ nằm giữa bề mặt nút chai và rượu. Mặc dù vậy cách tốt nhất vẫn là có một hầm để rượu riêng vì khi mở cửa tủ lạnh thì ánh sáng vẫn lọt vào. Và nếu để cửa tủ mở lâu quá thì nhiệt độ bảo quản lại không được đảm bảo. Hoặc bạn có thể dùng riêng một cái tủ lạnh nhỏ vào mục đích cất trữ rượu.
2. Để vang đỏ ở ngoài. Không giống vang trắng phải cất trong tủ lạnh, vang đỏ chỉ cần được để trong chỗ tối. Cách này sẽ giúp chai rượu của bạn “thọ” được vài ngày.
3. Dòng vang ngọt tráng miệng như Sauternes, hầu hết Ports và Sherries có thể cất trữ được lâu hơn. Dòng rượu này có khả năng giữ mùi vị lâu hơn từ 3 đến 5 ngày và phụ thuộc vào cá nhân người sử dụng.
Các lựa chọn cho việc cất trữ
1. Hầm chứa rượu. Lựa chọn này hiển nhiên là tốt nhất cho các chai rượu yêu quý của bạn. Đơn giản là đặt chai rượu lên giá và chẳng có gì phải lo lắng nữa cả. Nếu có nhiều thì bạn hãy chắc chắn rằng mình có cách tìm chính xác ra chai rượu mình muốn nhé.
2. Tủ tạm thời. Hầm chứa rượu tất nhiên là phương pháp cất trữ rượu hiệu quả nhất nhưng bạn cũng phải bỏ ra kha khá tiền đầu tư vào đó. Bạn chỉ nên làm thế khi bạn thực sự là người yêu thích sưu tập rượu và có hàng tá chai vang cần cất trữ trong thời gian dài. Nếu không, một chiếc tủ đựng rượu tạm thời cũng là 1 lựa chọn lý tưởng cho người thích uống rượu vang hàng ngày. Phương pháp này cũng chỉ làm bạn tốn khoảng 2 đến 3 trăm đô la mà thôi. Tuy nhiên, vấn đề chính ở đây là nếu bạn muốn chiếc tủ này trở lại đúng chức năng trước của nó, chắc chắn bạn phải thay hết toàn bộ giá đỡ trong tủ.
Dưới đây là một vài gợi í cho việc chuyển đổi chiếc tủ thành tủ đựng rượu tạm thời:
+ Tìm một chiếc tủ không dùng đến nằm ở góc khuất ở tầng 1 ngôi nhà của bạn.
+ Phủ keo lên nóc tủ và mặt tủ áp vào tường, bạn có thể dùng xi măng để làm việc này.
+ Thay cửa tủ bằng chất liệu cách nhiệt, tốt nhất là bằng thép. Nếu muốn, bạn có thể dùng xi măng để trát kín các khe hở nhưng phải đảm bảo bề mặt luôn phẳng và nhẵn.
+ Kiểm tra các góc cạnh của tủ đảm bảo không có khe hở khiến không khí có thể lọt vào. Hơi nóng sẽ làm hỏng rượu.
+ Đảm bảo nhiệt độ trong tủ luôn đủ mát. Có vô số thiết bị bạn có thể dùng để hạ nhiệt độ trong tủ. Hãy chọn một loại phù hợp với chiếc tủ của bạn.
3. Tủ lạnh. Tủ lạnh sẽ giữ nhiệt độ ổn định liên tục với điều kiện là bạn chỉ dùng tủ lạnh cho mục đích cất rượu vì bạn sẽ không phải mở và đóng cửa tủ thường xuyên. Tủ lạnh cũng duy trì độ ẩm lý tưởng rất tốt. Một số loại tủ lạnh còn có thể phân vùng nhiệt độ thích hợp cho việc cất trữ các loại rượu có nhiệt độ cất trữ khác nhau.